ستایش خداى را که پروردگار جهانیان است و درود و سلام بر محمّد و خاندانِ پاکش .برادر بزرگوار ، عالم فاضل ، علاّمه کامل شیخ «ص» خدا بر عزّت و توفیقتان بیفزاید . سلام بر شما و بر همه کسانى که دوست مى دارید و رحمت و برکاتِ خدا بر شما باد .همه آرزومندى ام براى شما ، دوام صحّت و عافیت است و اینکه خداى متعال شما را به مراتبى از قُرب و خشنودى برساند که چشمتان به آن روشن گردد و بر توفیقات و اَلطاف و برکاتِ او دست یابید ؛ و خدا نگهدارتان باشد و حفظ تان کند و بدى ها را از شما دور سازد ، که او شنوا و اجابتگر است .
[ حق ، نه سنّى است و نه شیعى ]
برادرم ، عالم جلیل ! حق ، نه شیعى است و نه سنّى ، بلکه امانتِ خدا نزد علماى برگزیده از خلق اوست .چنان که مفروض این است که : استدلال صحیح و قانع کننده و کاشف از حق ، معیار باشد ، بى آنکه براى توصیف این دلیل به «دلیلِ عقلى» هیچ اثرى در فروکاستن از ارزشِ حقیقتى که کشف مى شود ، باشد .چقدر فراواناند آیاتى که به «تعقُّل» (به کارگیرى عقل و خرداندیشى) و «عُقلا» (خردمندان) اشاره دارند ؛ مانند :
« أَفَلاَ تَعْقِلُونَ » ؛[۱] آیا عقل خویش را به کار نمى بندید ؟! « لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ » ؛[۲] بدان امید که عقلتان را به کار اندازید . « إِنْ کُنْتُمْ تَعْقِلُونَ » ؛[۳] اگر عقل خویش را به کار مى بستید . « وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ » ؛[۴] و گفتند : اگر شنوا بودیم یا عقل خود را به کار مى بردیم . « لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ » ؛[۵] براى کسانى که عقلشان را به کار برند . « فَتَکُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِهَا » ؛[۶] برایشان قلبهایى است که با آن عقلشان را به کار مى بندند . « أَفَلاَ یَعْقِلُونَ » ؛[۷] آیا عقلشان را به کار نمى برند ؟! و دیگر آیات .. .سخن درباره این موضوع طولانى و شاخه شاخه است ، و درصدد بحث در این زمینه نیستم ، لیکن دوست داشتم در تعجّبِ تو از آن پاسخ ، سهیم شوم ، پاسخى که وجهى براى آن نمى بینم مگر اینکه بخواهم آن را شوخى اى به شمار آورم که به دوستت هدیه کنم .
[ حقیقتِ ابن سبأ ]
امّا درباره آن قسمت از پرسشت که به «ابن سبأ» مربوط است ، مى گویم : خواه عبداللّه بن سبأ حقیقت داشته باشد یا شخصیتى ساختگى باشد (چنان که بدان اشاره کردهاى و علاّمه بزرگ و پژوهشگر ، سیّد مرتضى عسکرى در کتاب معروف خود با عنوان «عبداللّه بن سبأ و أساطیر أُخرى» کوشیده است ساختگى بودن او را اثبات کند) به کار ما نمى آید ؛ زیرا شیعه بر عقاید خویش ، به کتاب و سنّت و احکام عقلِ صریح و تاریخِ قطعى (ودیگروسایل اثبات که نزد عقلاى بشرمورد اعتمادند) استدلال مى کند.از این رو ، باید اعتقادات شیعه را بر اساسِ صحّتِ این ادلّه یا فساد آنها ارزیابى کرد … اگر این ادلّه فاسد یا باطل باشند ، التزام و تدیّن به آن اعتقادات ، جایز نمى باشد .
[ دیدگاه علاّمه عسکرى رحمه الله ]
برادر بزرگوارم ، با صداقت تمام ، برایت یادآور مى شوم که علاّمه بزرگ و پژوهشگر گرانقدر ، سیّد مرتضى عسکرى رحمه الله به اثباتِ اینکه «عبداللّه بن سبأ» افسانه است ، دست مىیازد و این را در کتابش (در دو جلد) به اثبات مى رساند …لیکن من در این موضوع ، با علاّمه عسکرى ، هم رأى نیستم و بر این باورم که مردى به این نام ـ در آن زمان ـ وجود داشت ، امّا نقشى را که سیف بن عُمَر به او داد وبافته هاى فراوانى را که پیرامونِ او مطرح کرد ، علاّمه عسکرى را بیمناک ساخت و او را واداشت که در اصلِ وجود این شخص ـ از اَساس ـ شک کند .
[ موفقیّت علاّمه عسکرى ]
ما گرچه با نگرش علاّمه عسکرى در این زمینه ، موافق نیستیم … لیکن مى گوییم : وى در رسواسازىِ برساخته ها و دروغهاى سیف بن عُمَر (که به دروغگویى شهره است و به بىدینى متّهم مى باشد) پیروزى درخشانى به دست آورد ، و این خدمتِ بزرگى است که به حق و حقیقت ارزانى داشت ، خدا از سوى اسلام و مسلمانان ، نیکوترین پاداشها را ـ کامل و تمام ـ نصیبش گرداند .برادر ارجمندم ، نمى خواهم درباره «ابن سبا» سخن را کِش دهم . به فرستادنِ مناقشه اى بسنده مى کنم که در نقد کتاب علاّمه عسکرى است و آن را در جزء ۲۶ کتاب الصحیح من سیرة الإمام علی علیه السلام آورده ام .با ملاحظه این نقد و نظر ، خواهى دید که چگونه باب بحث علمى در مکتب اهل بیت علیهم السلام به روى همگان باز است و مناقشه در هر موضوعى با هر عالمى ـ بر اساسِ ضوابط و معیارهاى درست ـ نزد ما ، جا دارد ؛ چراکه هدفِ همه ما (به خواست خداى متعال) این است که به حق ـ در هر کجا که باشد ـ دست یابیم ؛ مطابق با آنچه از پیامبر صلى الله علیه وآله روایت شده که : حکمت گمشده مؤمن است ، هرکجا آن را بیابد ، مى ستاند .. .خدا ما و شما را به هر خیرى توفیق دهد و از هر شرّ و گزندى دور بدارد و شما را حفظ کند و در پناه خود نگه دارد و گام هایتان را در طریق حق و خیر استوار گرداند …سلام و رحمت و برکاتِ خدا بر شما باد .. .این نامه در روز جمعه نگاشته شد ، در تاریخ ۱۳/۲/۱۴۳۱ هجرى ، مطابق با ۲۹/۱/۲۰۱۰ میلادى .برادرتان جعفر مرتضى عاملى
یادآورى پیرامون «عبداللّه بن سبأ» پیوستى در پایان کتاب ، آوردیم . امید است خواننده ، بدانجا مراجعه کند .
[۱] . سوره بقره ۲ آیه ۴۴ و۷۶ ؛ آل عمران (۳) آیه ۶۵ ؛ و سوره هاى دیگر .
[۲] . سوره بقره ۲ آیه ۷۳ و۲۴۲ ؛ سوره انعام (۶) آیه ۱۵۱ ، و سوره یوسف (۱۲) آیه ۲ ؛ سوره نور (۲۴) آیه ۶۱ ؛ سوره زخرف (۴۳) آیه ۳ ؛ سوره حدید (۵۷) آیه ۱۷
.[۳] . سوره آل عمران ۳ آیه ۱۱۸ ؛ سوره شعرا (۲۶) آیه ۲۸ .